ذوالجناح یعنی صاحب دو بال و پر، در فرهنگ عزاداری سرور شهیدان، نام اسب امام حسین (ع) است که حضرت در روز عاشورا بر آن سوار بود. ذوالجناح در تعزیه و دسته های سوک امام سوم از اهمیت و احترام خاصی برخوردار است. ذوالجناح را در ضمن به عنوان عقل فعال به حساب آورده و آن را به براق تشبیه می کنند. حاجی میرزا حسن صفی علیشاه در «زبدة الاسرار» گوید:
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
بار دیگر ذوالجناح تیز پی |
راه میدان بلا را کرد طی |
|
قصد ما در این بیان از ذوالجناح |
عقل باشد گر تو دانی اصطلاح |
|
گرچه عقل از عشق دور است آشکار
|
عشق، بر عقلست در معنی، سوار |
عمان سامانی در «گنجة الاسرار» که رمز شهادت سرور آزادگان را بر پایه عرفان بیان می کند، گوید:
|
پا نهاد از روی همت در رکاب |
کرد با اسب از سر شفقت، خطاب |
|
کای سبک پر، ذوالجناح تیزتک |
گرد نعلت سرمه چشم ملک |
|
ای سماوی جلوه قدسی خرام |
ای ز مبدا تا معادت نیم نگاه |
|
ای به رفتار از تفکر، تیزتر |
وز براق عقل، چابک خیزتر |
|
روی به کوی دوست، منهاج منست |
دیده واکن، وقت معراج منست |
|
بد به شب معراج آن گیتی فروز |
ای عجب، معراج من باشد به روز |
|
تو براق آسمان پیمای من |
روز عاشورا شب اسرای من |
|
بس حقوقا کز مَنت بر ذمت است |
ای سمت نازم زمان همت است |
.: Weblog Themes By Pichak :.